کتاب زیست‌شناسی ١ اولین کتاب زیست‌شناسی از دورۀ دوم متوسطه است که برای پایۀ دهم و رشتۀ تجربی تألیف و چاپ شده است. این کتاب ادامه اجرای برنامۀ ١٢ ساله حوزه تربیتی و یادگیری علوم تجربی است که از دورۀ ابتدایی آغاز و در سه سال اوّل متوسطه در قالب کتاب‌های علوم تجربی ادامه یافته و به دوره دوم متوسطه رسیده است. در این دوره، علوم تجربی به صورت ٤ کتاب مجزا تعریف شده است. درس زیست‌شناسی برای رشتۀ علوم تجربی در سه پایه دهم، یازدهم و دوازدهم ارائه خواهد شد. برنامه زیست‌شناسی بر اساس راهنمای برنامه حوزه تربیت و یادگیری علوم تجربی و منطبق با برنامۀ درسی ملّی تدوین شده است.
دوره تحصیلی:
دوره دوم آموزش متوسطه› متوسطه نظری› علوم تجربی› پایه دهم
سال تحصیلی: 97-98
نام کتاب: زیست‌شناسی (1) پایۀ دهم دورۀ دوم متوسطه
پدیدآورنده: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی
مدیریت برنامه‌ریزی درسی و تألیف: دفتر تألیف کتاب‌های درسی عمومی و متوسطه نظری
مدیریت آماده‌سازی هنری: اداره‌ی کل نظارت بر نشر و توزیع مواد آموزشی
سال انتشار و نوبت چاپ: چاپ سوم ۱۳۹۷
با توجه به زمینۀ انتخاب‌شده برای کتاب زیست‌شناسی (1) یعنی کسب ماده و انرژی و نیز تأکید برنامۀ درسی ملّی بر آموزش زمینه محور و لزوم ارائۀ محتوایی که با زندگی حال و آیندۀ دانش آموزان ارتباط داشته باشد، موضوع‌های زیر در این کتاب گنجانده شده‌اند:
- معرفی زیست‌شناسی، محدودۀ علوم تجربی، مرزهای حیات؛
- زیست‌شناسی در خدمت جامعه انسانی ازجمله تهیۀ غذای سالم و کافی، حفظ محیط‌زیست و تأمین سلامت انسان؛
- آشنایی با دستگاه‌های مختلف بدن انسان، بعضی از بیماری‌های مرتبط با آن‌ها و مقایسۀ دستگاه‌های بدن انسان با جانوران دیگر؛
- آشنایی با ساختار گیاهان و چگونگی جذب و دفع در آن‌ها؛
-
روش‌های حفظ گیاهان به دلیل اهمیت آن‌ها در زندگی انسان.
سرفصل‌های مطرح‌شده در این کتاب به شرح زیر می‌باشد:
- فصل اول: زیست‌شناسی، دیروز، امروز و فردا
- فصل دوم: گوارش و جذب مواد
- فصل سوم: تبادلات گازی
- فصل چهارم: گردش مواد در بدن
- فصل پنجم: تنظیم اسمزی و دفع مواد زائد
- فصل ششم: از یاخته تا گیاه
- فصل هفتم: جذب و انتقال مواد در گیاهان